-
ΓPAMMATA ΠPOΣ ΤΗ ΓΑΛΑΤΕΙΑ
Για την πορεία προς τον κομμουνισμό (Ι)
[..]
Cherie, γύριζω τόρα από τη μεγάλη συγκέντρωση των κομουνιστών σε μια μεγάλη πλατεία του Βερολίνου. Είταν μπροστά στο Παλάτι και χιλιάδες κόσμος είχανε μαζεφτεί, η πλατεία γιομάτη κόκκινες σημαίες, τ' αγάλματα των παλιών Χοεντζόλερν καταστόλιστα απο κόκινες σημαίες, σφυριά και δρεπάνια. Οι μανάδες κρατούσαν απάνου στους ώμους τους τα μικρά παιδιά τους για να δούνε και να τυπόσουνε στο μιαλό τους το θέαμα τούτο. Ρήτορες πολοί, φράσεις γνωστές, ο λαός άκουσε δυο τρεις ώρες τις αιώνιες φρασεολογίες και διαλύθηκε.
Μαζί μου είταν ένας διανοούμενος γερμανός κομουνιστής με τη στολή που συνήθως έχουν εδώ οι διανοούμενοι φοιτητές, δασκάλοι, λόγιοι κλπ. κομουνίστες: σακάκι κλειστό peau de diable, ανοιχτό γιακά, συνήθως χρωματιστό, δίχως καπέλο, κοντό πανταλόνι και κάλτσες ώς τα γόνατα και χοντρά παπούτσια ή πέδιλα. Τούλεγα πόσο η φόρμα αφτή των συλαλητηρίων μου φαίνεται παλιά και άψυχη. Πρέπει μια νέα φόρμα να βρεθεί στις συγκέντρωσες αφτές, και τις οργάνωσες του κομουνισμού. Τα συλαλητήρια τούτα είναι σήμερα ό,τι άλοτε είσαν οι θρησκεφτικές λιτανείες. Πώς οργάνοσε η Εκλησία τις λιτανείες τούτες; Στους δρόμους εξετυλίγετο κάπια ενιαία, δραματική δράση: είταν οι χοροί, μιλούσε ο ένας, απαντούσε ο άλος, ο επίσκοπος είταν η ορατή ενότητα, σταματούσανε στα σταβροδρόμια, επεκαλούντο το Θεό, σώπαινε το πλήθος, ξεσπούσε ξαφνικά σε επίκλησες, σε απειλές, σε ελπίδες.
Όχι το ίδιο, μα μια αφορμή μπορούνε να μας δόσουν οι λιτανείες τούτες. Πρέπει να οργανοθεί σε μορφές σύχρονες ο ενθουσιασμός, το μίσος, η δύναμη του προλεταριάτου, όταν ξεχύνεται στους δρόμους και διενεργεί συλαλητήρια ή διαμαρτυρίες.
Κι' η φόρμα θάναι διαφορετική σε κάθε έθνος. Τί έκαναν οι γερμανοί του μεσαίωνα όταν κινούσανε σε σταβροφορίες ή όταν αγωνίζονταν, επί γενεές να ρίξουν τη φεουδαρχία; Έτσι θα οδηγηθούμε σε μια φόρμα σύχρονη, καθαρά γερμανική, μιας ομαδικής συγκέντρωσης [..]
Είτανε σύμφωνος μαζί μου ο φίλος μου μα έλεγε πως ή λείπουν οι μεγάλες ατομικότητες που θα συλάβουν την υποσυνείδητη επιθυμία του πλήθους ή το υποσυνείδητο τούτο δεν είναι ακόμα πολύ ισχυρό ώστε να επιβληθεί σε οριμένες ατομικότητες και διατυποθεί σε στέρεες μορφές.
Μαζί με το φίλο μου αφτό και μερικούς άλους εργαζόμαστε τόρα ταχτικά να ιδρύσομε ένα Σύνδεσμο διεθνή για φωτισμό του λαού με βιβλία, ομιλίες, προπαγάντες κλπ. Αφτοί επιμένουν κυρίως στη διαμόρφωση εκλεχτών διανοούμενων που να πραγματεφτούν φιλοσοφικά, επιστημονικά, καλιτεχνικά κλπ. θέματα από κομουνιστική, μαρξική άποψη. Εγώ επιμένω στην ανάγκη ν' αφίσομε για τόρα όλες τούτες τις νοητικές πολυτέλειες και να δούμε πώς θ' αποταθούμε 1) στο λαό γενικά 2) στους εργαζόμενους ειδικά 3) στα παιδιά.
Αλοτε θα Σου γράψω περσότερα.
[...]
στις 18 Φεβρουαρίου / 3 Μαρτίου** στο Hράκλειο της Kρήτης, η οποία αποτελούσε ακόμη μέρος της Oθωμανικής Aυτοκρατορίας.
του Νίκου Καζαντζάκη στον πατέρα και τις αδελφές του
